Göz kamaştıran tüyler

Erkek cennet kuşunun gökkuşağı renkli tüyleri dişiyi cezbeden başlıca silahı.

Yeni çalışma, bu kuşların sahip oldukları ışıltıyı bir aynaya benzeyen tüy yapıları sayesinde elde edebildiklerini ortaya koyuyor.

‘Parotia lawesii’, Papua Yeni Gine’de yaşayan bir cennet kuşu türü. Erkekleri dişileri çekmek için karmaşık bir çiftleşme dansı sergiler. Dans sırasında gözalıcı göğüs tüyleri titretilir. Bu tüyler önden bakıldığında sarı-turuncu renkli görünmesine karşın yana kaydıkça renk mavi-yeşile doğru döner.

Sussex Üniversitesi sinirbilim profesörlerinden Daniel Osorio ve arkadaşlarının yayınladıkları çalışmaya göre bu tür cennet kuşlarının tüyleri, üzerlerindeki mikroskobik kancaların şekli sayesinde sarıdan maviye ve siyaha doğru hızla geçiş yapabiliyor. Kancalar tüy sapının üzerine dizili olan yan dalları birarada düzenli tutmakla görevlidir.

Tüyler üzerindeki bu küçük kancaların ışık ve elektron mikroskopları altında incelenmesi sonucunda diğer kuşlardaki gibi silindirik bir yapıya sahip olmadıkları, ve bir ekmeği dilimler gibi enine kesitleri alındığında çıkan şeklin orta bölümü uzamış bir bumerangı andırdığı görülmüş.

Bu şekil kuşun tüylerini bir soyunma kabinindeki üç duvarda bulunan aynalara benzetiyor. Ortadaki ayna sarı ve turuncu rengi yansıtırken, açılı yerleşmiş olan aynalar mavi ve yeşili yansıtıyorlar. Böylece diğer tüylerde görülemeyen bu yanar-döner etki meydana geliyor.

Erkeklerin sergilediği bu ışıltılı tüy gösterisini dişilerin nasıl algıladıkları bilinmiyor fakat araştımacılar erkek tüylerinin bu şeklisadece karşı cinsi etkilemek üzere aldığını düşünüyorlar.