Şempanzelerin kullanılmasına tepki

Şempanzelerin Tıbbi Araştırmalarda Kullanılması Tartışılıyor.

Amerika'da şempanzelerin tıbbi araştırmalarda kullanılmasına tepkiler artıyor...

İnsanoğluna en yakın hayvan, şempanze. Anatavanı Orta Afrika olan bu zeki maymun türü insanların birçok fizik ve davranış özelliklerina sahip. Şempanzelerin DNA’larının yüzde 98’i, insanlarınkiyle aynı. Bu benzerlik nedeniyle, şempanzeler tıbbi araştırmalarda yaygın olarak kullanılıyor. Ancak şempanzelerin tıpta denek olarak kullanılması, hayvan hakları ve tıp etiği açısından tartışmalara neden oluyor.

Amerika, şempanzeler üzerinde hükümetin desteğiyle tıbbi araştırma yapılmasına izin verilen tek ülke. Uygulamayı destekleyenler, şempanzeler üzerinde yapılan tıbbi deneylerin milyonlarca kişinin hayatını kurtardığını savunuyor. Hayvan hakları savunucularıysa şempanzeleri acı veren, bazen de ölümcül deneylere tabi tutmanın zalimlik olduğunu söylüyor.

Doktor Hope Ferdowsian koruyucu hekimliği teşvik eden, kar amacı gütmeyen Sorumlu Tıp İçin Doktorlar Derneği Başkanı. Doktor şunları söylüyor:

“HIV virüsü ve sarılık araştırmalarında kullanılan şempanzelere şırıngayla anestezi veriliyor. Anestezi altındaki şempanzeler üzerinde her türlü zararlı tıbbi deney yapılıyor.”

Dernek, etik nedenlere ek olarak, şempanzelerin laboratuvarlarda kullanılmasının tıp araştırmalarını ilerletmede işe yaramadığını savunuyor. Uzun zamandır hayvan hakları için çalışan Milletvekili Dennis Kucinich’in eşi Elizabeth Kucinich, aynı zamanda bu derneğin halkla ilişkiler sorumlusu. Kucinich şunları söylüyor:

“Bilim, maymunların denek olarak kullanılmaya başlandığı 1920’li yıllardan bu yana çok ilerledi.”

Doktor Ferdowsian, araştırmalar için şempanzelerden başka seçenekler olduğunu söylüyor:

“Örneğin HIV virüsü araştırmalarında klinik deneylerden ve insanlar üzerindeki salgın hastalık deneylerinden çok şey öğrendik. Virüsün matematiksel ve bilgisayar modellerinden çok bilgi edindik. Hepatit C aşısı için tüp ve hücre bazlı yöntemlerden yararlanıyoruz.”

Kucinich ve Doktor Ferdowsian, Amerikan Kongresi’nde şempanzelerin tıbbi deneylerde kullanılmasını engelleyen yasa tasarısının kabul edilmesi için kampanya başlattı.

Tasarıyı Tepkiyle Karşılayanlar Var

Ancak tasarıdan herkes memnun değil. Bunlardan biri, Texas eyaletinin San Antonio kentindeki Güneybatı Ulusal Maymun Araştırma Merkezi’nin Başkanı John VandeBerg. VandeBerg, şempanzelerin tıbbi araştırmalar için gerekli olduğu görüşünde:

“Hepatit C, B ya da HIV virüsü bulaştırabileceğiniz başka hayvan türü yok.”

VandeBerg, şu ana kadar şempanzeler üzerinde yapılan araştırmaların birçok hastanın hayatını kurtardığını söylüyor:

“Dünyada Hepatit B virüsü taşıyanların sayısı 350 milyon. 300 milyon kişiyse Hepatit C virüsü taşıyor. Bu sayıların toplamı, dünya nüfusunun neredeyse onda birini oluşturuyor.”

Doktor VandeBerg, tıp etiğine mümkün olabildiğince uyduklarını, şempanzeler üzerinde deney yapmadan önce daha az gelişmiş hayvan türleri kullandıklarını söylüyor:

“Araştırmalarda fareler üzerindeki deneylerin yeterli verileri sunamayacak aşamaya geldiğimizde maymunlara geçiyoruz. Maymunlardan da gereken sonucu alamazsak şempanzeleri kullanmak durumundayız.”

Doktor VandeBerg, Texas’daki araştırma laboratuvarlarında hayvanların dünyadaki çok sayıda insandan daha iyi muamele gördüğünü savunuyor ve şunları söylüyor:

“Sosyal gruplar içinde, içeride ve açık havada kafeslerde, kışın ısınma yazınsa soğutma sistemlerinin olduğu ortamlarda yaşıyorlar. Televizyonları bile var."

Ancak bu durum, şempanzelerin tıbbi deneylerde acı çektiği, hatta öldüğü gerçeğini değiştirmiyor. Dünyaca ünlü maymun türleri uzmanı Jane Goodall için bu şartlar kabul edilemez. Goodall şunları söylüyor:

“Gerek şempanzeler gerekse kendi açımızdan baktığımızda hayvanlara yaptığımız muamelenin ahlaki olarak yanlış ve kabul edilemez olduğunu görmek zorundayız.”

Maymun Koruma Yasası’nın Amerikan Kongresi’nde önümüzdeki haftalarda ele alınması bekleniyor.